بحران بيکاري جوانان باعث شده تا کارجويان براي تصاحب يک فرصت شغلي رقابت‌هاي عجيبي را به نمايش بگذارند. وزارت کار مي گويد پرس و جو از دوستان و آشنايان گزينه اول بيکاران براي جستجوي شغل است.
به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، نگاه متقاضيان کار در کشورهاي مختلف به منظور چگونگي ورود به بازار کار متفاوت است و کارجويان سعي مي کنند از روش‌هاي معمول موجود در کشور خود به سمت اشتغال حرکت کنند. حال ممکن است شغل يابي به روش کاملا سيستماتيک و قانوني باشد و يا کاملا غيرقانوني و از طريق روش هاي غيرمعمول مانند پارتي بازي.
مطالعه بازار کار ايران در دهه هاي اخير نشان مي دهد از بين رفتن تعادل در عرضه و تقاضاي نيروي کار و هجوم يکباره صدها هزار جوان براي کار باعث خروج نحوه شغل يابي از روش هاي معمول خود نيز شده است. به بيان ديگر، با وجود برگزاري آزمون ها و گزينش هاي مختلف از سوي بنگاه هاي نيروپذير، اما کارجويان ايراني براي تصاحب يک فرصت شغلي چندان به اين روش اميدوار نيستند.
جوانان اغلب تحصيل کرده ايراني در شرايط امروز بازار کار مجبورند براي جلب توجه کارفرمايان، تا حدود زيادي از روش هاي غيرمعمول به دنبال کسب يک فرصت شغلي باشند. به بيان ساده تر، در شرايط نامتعادل بازار کار و وجود بحران بيکاري براي فارغ التحصيلان دانشگاهي، کارجويان تلاش مي کنند از ابزارهاي جديدي براي کاريابي استفاده کنند.
روش‌هاي عجيب براي شغل يابي
آنچه که عرف بازارهاي کار است، اينکه متقاضيان کار بايد از طريق مراکز کاريابي و دفاتر مشاوره شغلي، شرکت در آزمون هاي استخدامي و آگهي هاي دعوت به همکاري به دنبال يافتن شغل باشند؛ با اين وجود در ايران برخي روش هاي ديگر مانند پارتي بازي، آشنا بازي و پرس و جو از دوستان و آشنايان نيز به عنوان روشي موثر براي جستجوي شغل کاربرد دارد.
دولت اعلام کرده با مسئله بحران بيکاري به عنوان يک معضل بسيار بزرگ داخلي مواجه است و کارشناسان بازار کار معتقدند اغلب خانواده ها دستکم با يک جوان بيکار تحصيل کرده مواجه اند و يا در گذشته اي نه چندان دور طعم بيکاري فرزندانشان را در مقطعي از زمان چشيده اند.
با تغيير سياست هاي ورود جوانان به دانشگاه ها در دهه هاي اخير، امروز کشور با انبوهي از تقاضاهاي متفاوت براي کار مواجه است ولي ظرفيت پذيرش آنها در بازار کار کشور وجود ندارد. قطع ارتباط بين دانشگاه ها و بازار کار و فراهم نبودن زمينه هاي شناخت نيازهاي روز کشور که بتوان طي آن براي جوانان تقاضي تحصيل برنامه ريزي کرد باعث شده تا طبق آخرين آمارها يک ميليون و ۲۰۰ هزار بيکار فارغ التحصيل دانشگاهي در کشور وجود داشته باشد.
با جوانان در دوره هاي سني دبيرستان و قبل از ورود به بازار کار که صحبت شود، اشتغال و ترس از بيکاري به عنوان بزرگترين دغدغه چند سال آينده آنها مطرح خواهد شد. در واقع، استفاده از روش هاي غيرمعمول براي ورود به بازار کار از سوي کارجويان در همين سنين آغاز مي شود و آنها تلاش مي کنند تا ظرف چند سال آينده زمينه هايي را براي ورود خود به بازار کار شناسايي و فعال کنند.
۲.۴ ميليون نفر در جستجوي يک پارتي براي اشتغال!
شايد يکي از دلايل گرايش کارجويان ايراني به استفاده از روش هايي مانند پارتي بازي، آشنابازي و مباحثي از اين دست براي ورود به بازار کار را علاوه بر نامتعادل بودن ميزان تقاضاها به نسبت فرصت هاي شغلي موجود، بتوان در رفتار خود کارفرمايان نيز جستجو کرد به نحوي که استفاده از نيروهاي آشنا و شناخته شده به جاي قرار دادن شروط توانمندي، مهارت و تخصص براي جذب نيرو از اين سو نيز دنبال مي شود.
نتايج يک تحقيق جديد توسط وزارت کار نشان مي دهد در حال حاضر، جستجو براي شغل در ايران تنها از چند طريق انجام مي شود که يکي از اين روش ها ثبت نام يا پيگيري در مراکز خدمات اشتغال و کاريابي هاي غيردولتي است. اين روش در سال ۹۲ باعث شد تا يک ميليون و ۴۰۰ هزار کارجو براي ثبت نام در دفاتر مشاوره شغلي و انتظار براي شغل يابي اقدام کنند.
همچنين طبق اين تحقيق، کم نيستند تعداد جواناني که به دلايل توضيح داده شده از يافتن کار از طريق دفاتر مشاوره شغلي خسته و نااميد شده اند؛ بنابراين روش ارتباط مستقيم با کارفرما و صاحب کار را در پي گرفتند. طبق آخرين بررسي هاي صورت گرفته، ۹۰۴ هزار جوان متقاضي کار در سال ۹۲ از اين روش براي يافتن شغل استفاده کرده اند.
با اين وجود، ۲ ميليون و ۴۵۷ هزار نفر نيز هيچ يک از روش هاي يادشده را براي جستجوي شغل انتخاب نکرده و براي کاريابي به پرس و جو از دوستان و آشنايان پرداخته و به اصطلاح روش " پارتي بازي" را براي يافتن شغل برگزيدند.
۶ روش براي فرار از بيکاري
دلايل اين گرايش به شغل يابي از روش هاي غيرمعمول و رفتار عجيب کارجويان ايراني پيش تر عنوان شد، اما خلاصه آن اينکه تعداد جوانان شاغل شده از اين طريق نسبت به تعداد شاغل شده ها به روش هايي مانند گزينش و امتحات و آزمون اگر بيشتر نباشد، کمتر نيست؛ بنابراين روشي است که مي تواند توجه هر جوينده کاري را به سمت خود جلب کند که متاسفانه خود گواه نبود مکانيسم هايي براي ورود به بازار کار در ايران است.
با وجود اينکه بسياري از جوانان تلاش کرده اند از طريق آشنا، آزمون، ثبت نام در دفاتر کاريابي و مانند آن شغلي را براي خود دست و پا کنند؛ عده اي ديگر به اين فکر هستند که با جستجوي منابع مالي و امکانات براي خود، يک کسب و کار را به صورت خوداشتغالي کليد بزنند. ۳۸۰ هزارنفر در طول سال ۹۲ تصميم گرفته بودند از اين طريق به بازار کار وارد شوند.
البته ۱۰۰ هزار نفر نيز به دنبال دريافت جواز کسب و پروانه کار رفتند و از اين طريق به جستجوي کسب درآمد پرداختند. در کنار روش هاي يادشده، يک ميليون و ۲۰۵ هزار کارجو تصميم گرفتند از طريق معرفي خود در قالب آگهي در روزنامه به دنبال يافتن کار باشند و يا آگهي هاي استخدامي کارفرمايان را مطالعه و پيگيري نمايند.